در سلسله مباحث مربوط به روش حفظ قرآن، مطالبي درباره مقدمات، وسايل و شرايط حفظ قرآن در مجله شماره 57 و 58 ارائه گرديد. در اين مقاله، نگاهي گذرا به مراحل حفظ، عوامل مؤثر در حفظ و راههاي تصحيح محفوظات قرآني خواهيم داشت.
مراحل حفظ قرآن كريم
1. آشنايي با روخواني و روانخواني قرآن
بعضيها بدون طي كردن مراحل حفظ قرآن نيز مي‏توانند قرآن را ـ هرچند با دشواري و تمرين بيشتر ـ حفظ كنند،...

حفظ قرآن سرمایه عظیمی است كه برای كسب آن باید از طریق صحیح عمل نمود تا آنچنان كه باید و شاید در ذهن جا بگیرد و جام جان انسان را جلا بخشد. جهت بهخاطر سپردن این حصن حصین و این ذكر مبین، 7 مرحله به ترتیب ارائه میشود تا شیفتگان آن كلام نورانی با توجه و عمل به این مراحل گامهای موفقیت را در این مسیر بردارند.
در كار حفظ لازم است حافظ قدم به قدم به ترتیب بر طبق اصول خاص پیش رود تا نتیجه بهتری حاصل كند. اگر همه مراحل به صورت كامل و به ترتیب رعایت شود، در سهولت و تقویت حفظ بسیار مؤثر خواهد بود. آنچه در ادامه میاید، بیان این مراحل هفتگانه است...

براى حفظ قرآن، روش‏هاى گوناگونى بيان و تبيين شده كه هر كدام در جاى خود، داراى ويژگى هايى است و هر كس نيز امكان دارد بر اساس استعداد، ذوق و سليقه، شرايط شخصى و تجربه عملى خويش، داراى روش ويژه‏اى در حفظ قرآن باشد. روش پيشنهادى ما در حفظ قرآن، بر مبناى حفظ «تفكيكى» آيات، صفحات، سوره‏ها و جزءهاى قرآن و سپس بر مبناى حفظِ «تركيبى» و تكرار آنها بر اساس قسمت‏هاى «سه» تايى - «سه» تايى است.
اين روش بدين گونه است كه بايد هر صفحه از قرآن را، سه آيه ـ سه آيه، و هر سوره را، سه صفحه - سه صفحه، و هر جزء را، سه سوره ـ سه سوره تقسيم كنيد. مثلاً اگر يك صفحه از قرآن، مانند صفحه 573 ـ قرآن هايى كه با رسم الخط «عثمان طه» است ...

 برای حفظ آیات قرآن، فقط از یک قرآنِ خاص و معیّن استفاده نمایید تا چشم و ذهنتان به آن عادت کند و با آن مأنوس شود و جای آیات قرآن، در ذهن و حافظه شما مشخص گردد. این امر، در یادسپاری و یادآوری آیات و ارائه آنها مؤثر است. بدین منظور، از قرآنی استفاده کنید که آغاز هر صفحه آن با آغاز یک آیه، و پایان هر صفحه آن با پایان یک آیه، همراه باشد و از نظر رسم‏الخط، نوع خط، اندازه، رنگ و چاپ، هیچ‏گاه تغییر ننماید و ثابت و یکسان بماند. و بهتر است، برای خواندن و حفظ کردن قرآن، از قرآنهایی که با رَسمُ‏الخط عربی است، مانند خط «عثمان طه» که در قطع و اندازه‏های گوناگون نیز است، استفاده نمایید. و اگر استفاده کردن از این نوع قرآنها برای شما دشوار است، از قرآنهایی که با رسم‏الخط فارسی نگارش یافته است، مانند خط «طاهر خوشنویس» و خط «حبیب اللّه‏ فضائلی»، استفاده کنید. البته، روش حفظ قرآن در این نوشتار، براساس قرآنهایی است که ...

تا كنون در خصوص شيوه‏هاي حفظ قرآن، آثار متعددي نگاشته شده؛ ولي به اصول روان‌شناختي حفظ قرآن توجه كمتري شده است. اين نوشتار در پي استفاده از يافته‏هاي روان‌شناسي براي تسهيل كار حافظان قرآن و ماندگاري بيشتر آيات حفظ شده در ذهن آنان است. در اين تحقيق، موضوعات روان‌شناختي دانش، انگيزش، اراده، تكرار و مرور، بسط و گسترش، سازماندهي و رعايت بهداشت و تغذيه مناسب مورد توجه قرار گرفته است.
در موضوع، دانش آگاهي از علوم پيش‏نياز وروش اصولي حفظ قرآن و نيز شناخت خود و سبك يادگيري مطمح نظر قرار گرفته است. اموري كه انگيزش فرد را براي حفظ قرآن افزايش مي‏دهد، ذيل عنوان انگيزش بررسي شده است...